تاریخچه پروتز در دندانپزشکی

تاریخچه پروتز در دندانپزشکی

پروتزِ(اندام مصنوعی) دندانی (یا پروتز دندانپزشکی)، یک مورد خاص در دندانپزشکی است که در آن، دندانهای از دست رفته به صورت مصنوعی، توسط المانهای متحرک یا ثابت که عمدتا از یک ماده متفاوت ساخته شده است، جایگزین میشوند. به طور جهانی پذیرفته شده است که از دست دادن غیر منتظره‌ی دندانها, بخصوص از دست دادن دندانهای قدامی، موجب بروز مشکلاتی برای افراد شده و اغلب موجب ایجاد اختلالات روانی و اجتماعی برای افراد میشود. دانشمندان یونان باستان، بقراط و ارسطو ؛ درباره دندان پزشکی( دندان سازی)، مطالبی را نوشته اند که شامل مواردی در زمینه‌ی استفاده از سیمهایی برای پایدار سازی دندانها و فک شکسته شده بوده است.

جایگزینی دندان از دست رفته از ۷۰۰ سال پیش از میلاد ؛ در اتروریا و در امپراتوری روم در قرن اول قبل از میلاد، انجام شده است

• در قرن ۱۸ ام، مواد مصنوعی (پروتزهای) مورد استفاده، دندانهای خودِ انسان، دندان حیوانات که مانند دندان انسان تراشیده میشد، عاج و پرسلین(چینی) بوده است. پروتز (اندام مصنوعی) کلی ای که توسط اولین رئیس جمهور امریکا، جورج واشنگتن؛ مورد استفاده قرار گرفت، از عاج کرگدن ساخته شده بود. Pierre Fauchard، اولین دندانپزشکی بود که یک کتاب را در زمینه دندان پزشکی نوشت و در آن کتاب، دستورالعملهای مختلفی را برای پروتز (اندام مصنوعی) و ارتودنسی توضیح داد .

• اروپایی ها در ۱۷۲۰ ، موفق بدست یابی به روش ساخت پرسلین (چینی) شدند، و اولین پروتز از جنس پرسلن ، در سال ۱۷۷۴ ، توسط داروساز پاریسی Alexis Duchateau ساخته شده بود. از آن زمان تاکنون، ساخت و استفاده از پروتز (اندام مصنوعی) دندانی، به طور پیوسته رشد و توسعه یافته است. اولین روکش‌ها و طلاکوبیهای فلدسپاتی تزییناتی ذوب شده ، در سال ۱۸۸۹ ساخته شدند، و در سال ۱۹۵۰s با معرفی لوسیت (پتاسیم و آلومینیوم سیلسکات KAlSi2O6) تکامل یافتند؛ لوسیت، موجب بهبود خواص روکش‌ها و ترمیمهای سرامیکس شد. بهر حال، پروتزهای (اندام مصنوعی) سرامیکی، در ۱۹۸۰ در بازار در دسترس عموم قرار گرفتند. دندانپزشکان و دانشمندان ِعلم مواد؛ در طول زمان، به دنبال آشتی دادن عملکرد مکانیکی با زیبایی بوده اند. یک تحقیق انجام شده در زمینه آنالیز مقالات علمی که در فاصله سالهای ۱۹۸۱ تا ۱۹۹۹ ؛ در مجله دندانپزشکی پروتز ؛ منتشر شده اند، نشان میدهد که در آن زمان، نگرانی عمده، در مورد جنبه های مکانیکی پروتزها (اندام مصنوعی) بوده است. از ان زمان تاکنون، تکامل دادنِ بیومواد سرامیکی، بعنوان مواد مورد استفاده در پروتزها برای به دست اوردن حداکثر زیبایی، بدون ایجاد آسیب به مینای دندان و فراهم نمودن عملکرد مکانیکی کافی، مورد توجه قرار گرفته است. (سیارک) تاریخچه پروتز در دندانپزشکی

• استفاده از سرامیک به عنوان مواد مصنوعی برای تولید ترمیم های فلزی، سرامیک شیری رنگ (با مقدار اضافی از اکسیدهای در اندازه طول موج نور مرئی) ، سرامیکهای DICOR (45٪ شیشه و ۵۵٪ میکا) و استفاده از ان در سرامیک (شیشه تزریقی، آلومینای تا حدی متخلخل) ، از سال ۱۹۶۰ تکامل یافته و مورد استفاده قرار میگیرد. بیشتر این سرامیکها، متشکل از کریستالهای لوسیت پراکنده در یک ماتریس شیشه‌ای میباشند. لوسیت، دارای ضریب انبساط حرارتی بالایی میباشد که موجب افزایش انبساط حرارتی کلیِ بالکِ پرسلین میشود؛ که منجر به سازگاری حرارتی آن با چارچوبهای فلزی میشود. مقدار لوسیت و مقدار و ترکیب مواد شیشه‌ای، ضریب انبساط حرارتی ِ محصول نهایی را به صورت قطعی تعیین میکند. محدودیت زیبایی در ترمیم های فلزی، سرامیکی ؛ موجب ایجاد مواد جدیدِ تمام سرامیکی شد؛ که میتوانند برای ترمیم های دندانهای تکی و دندان مصنوعی‌گذاری در بخشی از دهان، به صورت ثابت و با گستره کوتاه مورد استفاده قرار گیرد. اخیرا، تعداد زیادی سیستمهای تمام سرامیکی به صورت تجاری در دسترس قرار گرفته اند و به این دلیل که میتوانند مشابه با دندانهای طبیعی، موجب انتقال نور شوند؛ میتوانند زیبایی بیشتری را به ارمغان بیاورند. (سیارک)

تاریخچه دندان پزشکی و دندانسازی در ایران ، را میتوانید از اینجا مشاهده کنید

تحقیقات دندانپزشکی ، به طور فزاینده در حال توسعه بیومواد جدید برای استفاده در تخصص های مختلفی مانند دندانپزشکی ترمیمی، پروتز، ارتودنسی و جراحی میباشد. اکثریت قریب به اتفاق این مطالعات، به خصوص با توجه به مطالعات در زمینه مواد سرامیکی و پلیمری؛ در رشته‌های دندانپزشکی ترمیمی و پروتز انجام شده است . در این تحقیقات، تمرکز بر روی مطالعه موادی است که از بارسطح جونده ( سطح اکلوزال ( دندانهای خلفی) در دندانهای قدامی لبه انسیزال یا لبه برنده جای آن است) حمایت میکنند و به صورت هم زمان، زیبایی را نیز بهمراه دارند . در جراحی، بیشتر مواد مورد مطالعه قرار گرفته، آنهایی هستند که در ایمپلنتهای دندانی مورد استفاده قرار گرفته اند، و ممکن است با هیدروکسی آپاتیت پوشیده شده باشند یا خیر………ادامه دارد   ترجمه  itrans.ir